Nowa nazwa ulicy w Chwaszczynie – ul. Prof. Brunona Synaka nad Trasą Kaszubską

W styczniu 2023 r. Komitet Mieszkańców ul. Rewerenda i Polna w Chwaszczynie wraz z sołeckimi partnerami wniósł do Rady Miejskiej w Żukowie wniosek o nadanie działce drogowej (tzw. Nowa Rdestowa) odcinek od ul. Gdyńskiej w Chwaszczynie do granicy Gminy Żukowo z Gdynią patrona: „Ulica Profesora Brunona Synaka” .

W dniu 8 sierpnia 2023 r. Rada Miejska w Żukowie jednogłośnie nadała nazwę: ul. Profesora Brunona Synaka.

Współinicjatorzy:
Komitet Mieszkańców ul. Rewerenda i Polna w Chwaszczynie
Sołtys i Rada Sołecka Chwaszczyna
Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie Oddział w Chwaszczynie
Koło Gospodyń Wiejskich w Chwaszczynie
Ochotnicza Straż Pożarna w Chwaszczynie
Klub Pomorskiej Szkoły Walki FIGHTER w Chwaszczynie
Jolanta Wiercińska – Radna Rady Miejskiej w Żukowie
Jacek Fopke – Radny Rady Miejskiej w Żukowie

W dniu 15 grudnia 2023 r. odbyło się uroczyste odsłonięcie ulicowskazu na Nytbuszu (styk ul. Polnej i ul. Prof. Brunona Synaka.) Po spotkaniu na Nytbuszu uczestnicy wydarzenia udali do Strefy Kultury w Chwaszczynie. W uroczystości uczestniczyli: Prezes Zrzeszania Kaszubsko-Pomorskiego Jan Wyrowiński, Senator Anna Górska, Dyrektor Kancelarii Sejmiku Województwa Pomorskiego Łukasz Grzędzicki, Burmistrz Gminy Żukowo Wojciech Kankowski, Przewodniczący RM Żukowo Witold Szmidtke, Sołtys Chwaszczyna Aleksandra Nosel, Radna RM w Żukowie Jolanta Wiercińska, delegacje szkół podstawowych w Chwaszczynie i Miszewie, OSP Chwaszczyno, ZKP Chwaszczyno, KGW Chwaszczyno oraz Biblioteki Samorządowej w Żukowie.

Wsparcia organizacyjnego udzieliły Panie z KGW Chwaszczyno, pracownicy Spółki Komunalnej Żukowo oraz Policja.

Fotorelację przygotowała Krystyna Hewelt.

W dalszej części artykułu kilka słów na temat osoby prof. Brunona Synaka.

Wszystkim zaangażowanym w tą inicjatywę serdecznie dziękuję!
Jacek Fopke

Profesor Brunon Synak (1943-2013) urodził się 23 października 1943 roku we wsi Podjazy w powiecie kartuskim, w rodzinie miejscowego młynarza Ambrożego i Heleny z domu Kotłowskiej.    Po skończeniu Szkoły Podstawowej w Podjazach od 1957 roku uczył się w Liceum Pedagogicznym w Kościerzynie, gdzie zdał maturę w 1962 roku. Pierwszą pracę zawodową podjął jako nauczyciel w Szkole Podstawowej w Borku Kamiennym. Od 1963 roku kontynuował naukę w Studium Nauczycielskim Wychowania Fizycznego w Gdańsku, która po latach została przekształcona w Akademię Wychowania Fizycznego i Sportu. Ucząc się w SNWF jednocześnie zaczął studiować pedagogikę w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Gdańsku. Tam działał w Naukowym Kole Socjologicznym przy Katedrze Socjologii.    Po uzyskaniu tytułu magistra w 1969 roku zaczął pracę jako socjolog zakładowy w Gdyńskich Zakładach Radiowych „Radmor”. W 1970 roku podjął studia doktoranckie w Instytucie Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego. Pracę doktorską, o sytuacji życiowej i materialnej osób starszych na wsi, obronił w 1973 roku. Po uzyskaniu stopnia doktora został zatrudniony w Zakładzie Socjologii Uniwersytetu Gdańskiego.   W tym czasie brał udział w wyjazdach naukowych do uniwersytetu w Turku w Finlandii i uniwersytetu w Trompø w Norwegi, odbywał także staże na uniwersytetach w Aberdeen i Cambridge w Wielkiej Brytanii i w Berlinie w Niemczech. W 1983 uzyskał stopień doktora habilitowanego. W latach 1988-1989 przewodniczył oddziałowi Polskiego Towarzystwa Socjologicznego w Gdańsku. W 1989 roku został kierownikiem Zakładu Socjologii Ogólnej Uniwersytetu Gdańskiego. W 1993 roku otrzymał tytuł profesora nauk humanistycznych. W pracy naukowej zajmował się przede wszystkim zagadnieniami związanymi z gerontologią społeczną, sytuacją osób starszych na wsi, procesami transformacji, migracji, urbanizacji, konfliktów pokoleniowych, a od połowy lat osiemdziesiątych  kwestiami etniczności i tożsamości kaszubskiej. Na Uniwersytecie Gdańskim przez wiele lat zasiadał w kolegium rektorskim. W 1984 roku został prorektorem ds. studenckich. Zrezygnował z tego stanowiska w 1985 roku, w imię solidarności ze zwolnionym z funkcji rektora Karolem Taylorem, którego władze szykanowały za udział w pogrzebie śmiertelnie pobitego przez milicję studenta Marcina Antonowicza. W 1990 roku objął stanowisko prorektora ds. nauczania. Był także wykładowcą w Wyższej Szkole Turystyki i Hotelarstwa w Gdańsku. Z Zrzeszeniem Kaszubsko-Pomorskim związał się w 1985 roku. Poza dwukrotną funkcją prezesa, działał w Zarządzie Głównym tej organizacji, był opiekunem Klubu Studenckiego „Pomorania”. Za jego prezesury rozpoczęły się coroczne Światowe Zjazdy Kaszubów; pierwszy odbył się w 1999 roku w Chojnicach. W 2004 roku został przewodniczącym powołanej właśnie zrzeszeniowej Fundacji „Kaszubski Uniwersytet Ludowy”. Był inicjatorem zorganizowanego w 2004 roku wyjazdu Kaszubów do Rzymu w intencji beatyfikacji biskupa Konstantyna Dominika. W działalności politycznej identyfikował się z ruchem „Solidarność”. W 1998 został radnym Sejmiku Województwa Pomorskiego, a w następnej kadencji w 2002 roku objął funkcję przewodniczącego tego samorządu. Ponownie został przewodniczącym sejmiku od trzeciej kadencji, w 2006 roku. W 2010 roku, z powodu choroby, wycofał się z działalności politycznej i samorządowej. W ramach działalności międzynarodowej w latach 2000-2004 przewodniczył Konferencji Współpracy Subregionalnej Państw Morza Bałtyckiego. Brał również udział w pracach Komitetu Regionów Unii Europejskiej, był wiceprzewodniczącym Frakcji Europejskiej Partii Ludowej w Komitecie Regionów. Opublikował ponad 250 artykułów naukowych, jest autorem książek: „Obraz społeczności kaszubskiej – wstępne rozpoznanie socjologiczne” (1990), „Subiektywne aspekty tożsamości kulturowo-etnicznej ludności Kaszub” (1990), „Kaszubska tożsamość – aspekty świadomościowe” (1991), „Tożsamość kaszubska dziś – jej zagrożenia            i perspektywy rozwoju” (1991), „Kaszubska tożsamość. Ciągłość i zmiana” (1998). Ukazały się jego prace autobiograficzne: „Moja kaszubska stegna” (2010) i pośmiertnie „Bezsens i sens choroby nieodwracalnej” (2014). Został uhonorowany Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, medalem „Za Zasługi dla Województwa Pomorskiego”, Medalem im. Floriana Ceynowy „Budziciel Kaszubów”, Medalem Stolema, Odznaką Honorową za Zasługi dla Samorządu Terytorialnego, wyróżniony Nagrodą Naukową Miasta Gdańska im. Jana Heweliusza.

Zmarł 18 grudnia 2013 roku w Gdańsku. Spoczął na cmentarzu Srebrzysko w Gdańsku Wrzeszczu.

Lider kaszubski, profesor, socjolog, polityk, działacz społeczny i samorządowy. Człowiek mądry, skromny  i pracowity. Profesor Brunon Synak, jako Prezes Zrzeszenia, wspierał powstanie oddziału Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego w Chwaszczynie, które w 2022 r. obchodziło jubileusz 20-lecia działalności.  Pan Profesor był zwolennikiem powstania i rozwoju metropolii Gdańskiej, gdzie poza Gdańskiem, czy Gdynią swoją podmiotowość i rozwój mają zapewnione takie podmiejskie miejscowości jak Chwaszczyno. Pan Profesor przez  lata był naszym sąsiadem z Gdańska-Osowej, więc również z tego względu   z Chwaszczynem było Mu  po drodze…

Ulica, której dotyczy nasz wniosek powstała w ramach budowy Trasy Kaszubskiej, która symbolicznie łączy Trójmiasto z centralnymi i zachodnimi Kaszubami oraz  w niedalekiej przyszłości Pomorzem Zachodnim. Trasa ta integruje komunikacyjnie Pomorze, o które Pan Profesor zabiegał zarówno w działalności społecznej, samorządowej, jak również międzynarodowej. Pan  Profesor zawsze szukał tego co łączy i tego, co jest wspólne dla mieszkańców Pomorza, nie tylko z Kaszub. Ulica prof. Brunona Synaka – wielkiego Kaszuby i Polaka –  będzie godnym upamiętnieniem Pana Profesora, a On sam poprzez to upamiętnienie, będzie cennym życiowym drogowskazem dla kolejnych pokoleń Kaszubów i  Pomorzan. Jako mieszkańcy Chwaszczyna jesteśmy dumni z tego, że stegna życia Pana Profesora wiodła również przez naszą Małą Ojczyznę.